جلد 45 اردوگاه 7 رمادی «بین‌القفصین» 1
الف) اطلاعات شناسنامه‌اي:
عنوان كتاب: فرهنگنامه اسارت و آزادگان، جلد 45
عنوان فرعي: اردوگاه 7 رمادی «بین‌القفصین» I (دفتر اول)
مؤلف: ده‌نمکی، مسعود
محل نشر: تهران
حروف‌چینی: حنفی، فریناز ـ نیک‌نژاد، طاهره ـ کریمی، فاطمه ـ ایلانلو، ندا ـ رستمی، سپیده
صفحه‌آرايي: کریمی، فاطمه
ناظر اجرايي: شیروانی، علی‌اکبر
نمونه‌خوان: اخوان، فاطمه ـ حقیری، لیلا ـ ملکی، لیلا
طراح جلد: هاشم‌زاده، سیدمیثم
تعداد صفحات: 1381
نوبت چاپ: اول
قطع: وزیری
ب) منابع و مأخذ مورد بهره‌برداري در تهيه كتاب:
ـ نوع كتاب براساس عنوان و موضوع 1. تحقيقي و پژوهشي ¡ 2. خاطرات ¡ 3. رمان □ 4. ساير □
ـ روش استفاده از منابع 1. اسنادي ¡ 2. كتابخانه‌اي □ 3. اسناد شفاهي ¡
ج) اطلاعات محتوايي كتاب:
1. مندرجات كتاب:
این کتاب در 1352 صفحه، 7 فصل اول اردوگاه 7 رمادی با نام‌های تاریخچه اردوگاه، بررسی ترکیب جمعیتی اسرای اردوگاه، بررسی ساختار فیزیکی و شرایط اقلیمی اردوگاه، بررسی روند از اسارت تا اردوگاه، مجموعه گزارش‌های صلیب‌سرخ، تشکیلات فرماندهی بعثی اردوگاه و تشکیلات فرماندهی اسرای ایرانی اردوگاه را مورد بررسی قرار می‌دهد و ادامه مطالب مربوط به اردوگاه در جلدهای 46 و 47 بررسی شده است.
2. زمان دربرگيرنده كتاب: 12/1362 تأسیس ـ 6/1369 انحلال اردوگاه
3. همکاران تحقیق: محمدی، زهره ـ سابقی، سمیرا
4. آزادگانی که از مطالب و یا مصاحبه‌های آنها در تألیف این کتاب استفاده شده است:
ابطحی، سیدمحمدرضا ـ اتابکی، علی ـ اصغرپور، بهمن ـ اسحاقیان‌درچه، قدمعلی ـ اسماعیلی، محمود ـ استادابراهیم، جواد ـ بخردی، عبدالصاحب ـ برفی‌نژاد، ماندنی ـ بسی‌خواسته، رحمان ـ بطحایی، سیدعلی‌اکبر ـ بلال‌زاده، علیرضا ـ بنی‌طباء، سیدحسین ـ پارسا، علیرضا ـ پارسائی‌راد(پناه‌آبادی)، عباس ـ پوروزیری، مهدی ـ ترکی، رضا ـ ترک، رضا ـ تقی‌زاده، حمید ـ تیزچنگ‌حق، احمد ـ جاور، حسن ـ جاویدتجریشی، علی ـ جهانبخش، محمود ـ چمنی، احد ـ حائری‌زاده‌حریمی، رضا ـ خادم‌موسوی، فرزین ـ خدادادی‌دهکردی، محمدرضا ـ خوب‌نژاد، فریبرز ـ خیرآبادی، علی ـ دامغانیان، محمدرضا ـ درودگری، علی ـ دولتخواه، احمد ـ دهقان‌زاده، احمد ـ دهقان‌منشاوی، محمدعلی، رـ محسن ـ راعی‌کوزه‌کنان، هدایت ـ رحیمی، محمود ـ رستگار، فخرالدین ـ زینلی، جواد ـ ساردوئی‌نسب، محمد ـ سرداری، محمدعلی ـ سرلک، علی‌محمد ـ سلیمیان‌ریزی، اکبر ـ سیف‌اللهی، محمدعلی ـ شانه‌زنان، غلامرضا ـ شاهپسندی، امیرهوشنگ ـ شاه‌علی، غلامرضا ـ شاهین، عبدالحسین ـ شمسی، علیرضا ـ صادقی، مرتضی ـ طاهری، علی ـ طحانیان، مهدی ـ عالی، مهدی ـ عسگری‌یزدی، اصغر ـ علی‌حاج‌محمد، رضا ـ علیرضایی‌پشت‌پری، علی‌محمد ـ علیزاده، حسین ـ علیئی، محمدباقر ـ غیور، مهدی ـ فراتصه، حمید ـ کنگرانی‌فراهانی، مرتضی ـ فتحی‌رکابی، مسعود ـ فرح‌بخش‌فرد، اکبر ـ فروغی، محمدرضا ـ فقانی‌وسطی‌کلائی، حافظ ـ فلاح، ابراهیم ـ قانع‌قصاب‌نوغان، محسن ـ قائم‌پور، محمدعلی ـ قربانی‌مطلق، حمید ـ قندی، محمدجواد ـ کارگران‌بافقی، عبدالحسین ـ کاظمی‌ترقبان، سیدمحمدرضا ـ کائینی، محمدرضا ـ کریمی، مصطفی ـ کلاته، عبدالحسین ـ کمالی، علی‌اکبر ـ کمالی‌دستجردی، علیرضا ـ کمیلی، غلامحسین ـ گروهی، محمد ـ مال‌امیر، کرمعلی (علی امیری) ـ مبین‌فر، مهران ـ محمدی، اسماعیل ـ محمدی، حمدالله ـ مددی، خداداد ـ مسکار، مجتبی (حسینعلی) ـ معصوم، حبیب‌الله ـ معصومی، جواد ـ معصومی‌لاری، سیدمحمدحسین ـ معنوی، سیدکمال ـ منافی‌قره‌ورن، علی‌حسین ـ منصوری‌‌مجومردی، محمدتقی ـ مهرابی‌کوشکی، قدرت‌الله ـ مهدیه‌نجف‌آبادی، محمدرضا ـ میرشجاع‌عنبرانی، سیدمصطفی ـ میرعلی‌مرتضایی، سیدمحمد ـ میرفلاح‌یخدانی، عبدالرسول ـ نریمی‌سا، عیسی ـ نریمی‌سا، محسن ـ نظافتی، قدرت ـ نمازی، علی ـ نواب، داوود ـ نوری‌نیا، محمدحسن ـ نیکرو، محمدرضا ـ ولی‌پور، علیرضا ـ هاشمی‌نعمت‌آبادی، جلیل ـ عامل‌هوشمند، محمدحسین ـ یازع، عبدالحسین ـ یزدی، عباس ـ یوسف‌زاده، احمد ـ یوسفیان، رضا
«مروری اجمالی بر تاریخچه اردوگاه 7 رمادی» (بین‌القفصین)
اردوگاه 7 رمادی (بین‌القفصین)، یکی دیگر از اردوگاههای اسرای ایرانی در عراق بود که در شهر رمادی
قرار داشت. درواقع این اردوگاه پیش از ورود اسرا، یک پادگان نظامی بود که در اسفندماه 1362 با ورود حدود 400 تن از اسرای مذهبی و بزرگسال اردوگاههای 6 الف رمادی، اردوگاه 4 موصل و اردوگاه
8 رمادی (عنبر) به‌صورت موقت تشکیل شد. شایان ذکر است که حجت‌الاسلام‌والمسلیمین سیدعلی‌اکبر ابوترابی‌فرد نیز در بین این افراد حضور داشت، اما حضور این افراد در این اردوگاه تنها 40 روز به طول انجامید و با خروج و انتقال آنها به اردوگاههای 1 و 4 موصل، 8 (عنبر) و 6 الف رمادی، بعثی‌ها به منظور بهره‌برداری تبلیغاتی اسرای نوجوان و کم‌سن‌وسال تعدادی از اردوگاه‌ها که در ترکیب سنی 13 تا 20 سال قرار داشتند شناسایی و در این اردوگاه جمع‌آوری کردند. اسرای کم‌سن‌وسال اردوگاه 6 الف رمادی که حدود 300 تن بودند، به قاطع 1 این اردوگاه و اسرای کم‌سن‌وسال اردوگاه 2 ب موصل (خیبری‌ها) که حدود 400 تن بودند، به قاطع 2 این اردوگاه منتقل شدند. حدود 60 تن از اسرای کم‌سن‌وسال اردوگاه 1 موصل نیز در همین زمان به این اردوگاه منتقل شدند و در بین اسرای خیبر اسکان داده شدند که به علت حضور این اسرا با این ترکیب سنی، این اردوگاه را «اردوگاه اطفال» نامیدند. همچنین این اردوگاه به علت واقع شدن بین اردوگاههای 8 (عنبر) و 6 رمادی، به نام «بین‌القفسین» نیز مشهور شده بود. از ارشدان کل اردوگاه می‌توان یحیی. م، سلیمان. س، حمید قربانی‌مطلق، علیرضا عبدالخانی و رضا ترک را نام برد. قاطع‌های این اردوگاه نیز توسط ارشدهای متعددی اداره می‌شد. سرگرد «علی محمد» و «سرگرد مزاحم» نیز فرماندهان بعثی اردوگاه 7 رمادی (بین‌القفسین) بودند. یکی از وقایع مهم این اردوگاه که در اردیبهشت‌ماه 1363 اتفاق افتاد، آموزش رژه و نظام‌جمع صبحگاهی به اسرای کم‌سن‌وسال بود. نیروهای بعثی قصد داشتند اسرا را پس از یادگیری، برای نمایش تبلیغاتی به بغداد ببرند، اما اسرا که متوجه هدف آنها شده بودند، از اجرای دستورات آنها در هنگام آموزش سرپیچی کردند. نیروهای بعثی نیز به‌شدت آنها را مورد ضرب‌وشتم قرار دادند و با اتوی داغ به شکنجه یکی از اسرا به نام امیرهوشنگ شاهپسندی پرداختند. اسرای دیگر با شنیدن خبر شکنجه وی، تصمیم به اعتصاب غذا گرفتند. در پی اعتصاب اسرا، فرمانده بعثی اردوگاه در بین اسرا آمده و علت اعتصاب را جویا شد. اسرا نیز ورود خبرنگاران برای مصاحبه، ضرب‌وشتم بسیار سربازان، آموزش اجباری رژه و نظام‌جمع صبحگاهی را علل اعتصاب خود بیان کردند. فرمانده بعثی نیز باتوجه به شرایط جسمانی اسرا شرط آنها را پذیرفت و حتی با برپایی نماز جماعت نیز موافقت کرد. سرانجام این اعتصاب که در تاریخ 5/3/1363 آغاز شده بود، پس از سه روز با پیروزی اسرا به پایان رسید.
با گذشت چندین ماه از اسکان اسرای عملیات خیبر در قاطع 2 این اردوگاه، خبرنگاران خارجی به منظور مصاحبه‌های تبلیغاتی به اردوگاه می‌آمدند و بعثی‌ها در صورت امتناع اسرا از مصاحبه به ضرب‌وشتم آنها می‌پرداختند. ممنوعیت برپایی نماز جماعت، عزاداری و برگزاری مراسم مختلف نارضایتی اسرای این قاطع را نیز به دنبال داشت، به همین دلیل عباس پارسائی‌راد (پناه‌آبادی) که ارشد قاطع 2 بود، با سخنرانی برای اسرا از آنها خواست در مقابل خواسته‌های بعثی‌ها مقاومت کنند و اجازه تبلیغات برضد نظام جمهوری اسلامی را ندهند. نیروهای بعثی در پی این تصمیم اسرا، قصد جدا کردن عباس پارسائی‌راد (پناه‌آبادی) را از سایر اسرا و انتقال وی به محلی دیگر را داشتند که این کار با عکس‌العمل از پیش تعیین شده اسرا مواجه شد و همه اسرا با فریاد الله اکبر از خروج ارشد قاطع ممانعت به عمل آوردند و بعثی‌ها مجبور به انتقال ارشد قاطع به سلول انفرادی شدند. بدین‌ترتیب اسرای قاطع 2 نیز اعتصاب غذای خود را از تاریخ 10/7/1363 آغاز کردند و باتوجه به شرایط طاقت‌فرسای گرسنگی و تشنگی، این اعتصاب به‌مدت سه روز ادامه داشت. در این هنگام بعثی‌ها 10 تن از اسرای قدیمی و جاسوس اردوگاه 6 الف رمادی را به این اردوگاه منتقل کردند [افراد منتقل شده بیش از 10 تن بودند، اما باتوجه به حضور 10 جاسوس در بین آنها به گروه 10 نفره مشهور شدند] که این افراد با حضور در میان اسرای قاطع 2، خود را اسرای بزرگ‌تر و با تجربه‌تر معرفی کردند و با فریب اسرای کم‌سن‌وسال از آنها خواستند که به اعتصاب خود پایان دهند و با تفرقه‌افکنی در میان اسرا موفق به شکستن اعتصاب آنها شدند. در همین زمان، یکی از اسرای قاطع 2، به نام احمدرضا اسدی به علت ابتلا به اسهال خونی در روز پایان اعتصاب [13/7/1363] به بیمارستان «تموز» منتقل شد و پس از دو روز در آنجا به شهادت رسید. در پی شکست اعتصاب، 10 جاسوس نفوذی، در میان اسرای قاطع اقدام به شناسایی رهبران و خط‌دهندگان کردند و با شناسایی این افراد و در اختیار قرار دادن اسامی آنها به بعثی‌ها؛ زمینه را برای جدا کردن این افراد به منظور جلوگیری از تأثیرگذاری بیشتر آنها نسبت به سایر اسرا آماده کردند و فقط چند روز پس از اعتصاب عباس پارسائی‌راد (پناه‌آبادی) ارشد قاطع 2، رضا حائری‌زاده، مصطفی میرشجاع عنبرانی، جلیل هاشمی نعمت‌آبادی، یاور عبدی و صمد چمنی را به اردوگاه 8 رمادی (عنبر) منتقل کردند.
ورود 10 اسیر بزرگسال و جاسوس (احمد. م، اسرافیل. ت، مرتضی. ع، خسرو. ک، یحیی. م، اصغر. ز،
سعید. ر، رضا. ک، سلیمان. س و محسن. ر) از اردوگاه 6 الف رمادی به این اردوگاه در مهرماه 1363 به علت تأثیر بسیار زیاد آنها در روند اردوگاه و تلاش و همکاری بیش از اندازه آنها با بعثی‌ها به منظور تأثیرگذاری بر اسرای کم‌سن‌وسال نیز از مهمترین وقایع این اردوگاه به‌شمار می‌رود.
ورود آنها به اردوگاه درحالی بود که شش ماه از اعتصاب غذای اسرای قاطع 1 و گرفتن امتیازاتی از قبیل برپایی نماز جماعت توسط اسرا از بعثی‌ها می‌گذشت و جوّی تقریباً مساعد برای آنها به وجود آمده بود حتی از ضرب‌وشتم وحشیانه بعثی‌ها نیز کاسته شده بود، اما با حضور این جاسوسان دوباره وضع تغییر کرد و در آغاز ورود، بعثی‌ها مسئولیت‌های مهم اجرایی اردوگاه را به این افراد سپردند. انتصاب یحیی.م به عنوان ارشد کل اردوگاه، کنار گذاشتن ارشد قاطع 1 (رضا ترک) و جایگزین کردن خسرو.ک به جای وی و همچنین سلیمان. س به جای ارشد قاطع 2(عباس پارسائی‌راد) از جمله وقایع مهم پس از ورود 10 جاسوس بود.
تبادل اسرای این اردوگاه در تاریخ 30/5/1369 آغاز شد و در تاریخ 2/6/1369 آخرین گروه از اسرای این اردوگاه تبادل شدند. بعد از آزادی اسرا و تخلیه اردوگاه، بعثی‌ها عده‌ای از آنها را که پرونده قضایی داشتند یا بنابر عللی دیگر حاضر به استرداد آنها به ایران نبودند در شهریورماه 1369 از اردوگاه‌هایی که در آن ساکن بودند؛ از جمله اردوگاه 9 و اردوگاه 17 تکریت، به این اردوگاه منتقل کردند. این گروه پس از چند روز به اردوگاه 9 ج رمادی منتقل شدند. حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدعلی‌اکبر ابوترابی‌فرد نیز جزو این افراد بود. با خروج این افراد از اردوگاه 7 رمادی (بین‌القفسین)، در اواخر شهریورماه 1369، اردوگاه به‌صورت کامل منحل شد.