الف) اطلاعات شناسنامهاي:
عنوان كتاب: فرهنگنامه اسارت و آزادگان، جلد 44
عنوان فرعي: اردوگاه 6 ب رمادی «شصتوهفتیها»
مؤلف: دهنمکی، مسعود
محل نشر: تهران
حروفچینی: حنفی، فریناز ـ نیکنژاد، طاهره ـ کریمی، فاطمه ـ ایلانلو، ندا ـ رستمی، سپیده ـ مخانیکبابایی، افسانه ـ مهرنام، سحر ـ رستمی، مریم
صفحهآرايي: ایلانلو، ندا ـ حسنی، هاله
ناظر اجرايي: شیروانی، علیاکبر
نمونهخوان: اخوان، فاطمه ـ حقیری، لیلا ـ شریفخضری، فهیمه ـ ملکی، لیلا ـ رضایی، سارا ـ ربی، اکرم ـ رضایی، زهره ـ استادهاشمی، مهناز
طراح جلد: هاشمزاده، سیدمیثم
تعداد صفحات: 1114
نوبت چاپ: اول
قطع: وزیری
ب) منابع و مأخذ مورد بهرهبرداري در تهيه كتاب:
ـ نوع كتاب براساس عنوان و موضوع 1. تحقيقي و پژوهشي ¡ 2. خاطرات ¡ 3. رمان □ 4. ساير □
ـ روش استفاده از منابع 1. اسنادي ¡ 2. كتابخانهاي □ 3. اسناد شفاهي ¡
ج) اطلاعات محتوايي كتاب:
1. مندرجات كتاب:
این کتاب در 933 صفحه، فصلهای تاریخچه اردوگاه، بررسی ساختار ترکیب اسرای اردوگاه، بررسی ساختار فیزیکی و شرایط اقلیمی اردوگاه، بررسی روند از اسارت تا اردوگاه، مجموعه گزارشهای صلیبسرخ، تشکیلات فرماندهی بعثی اردوگاه، تشکیلات فرماندهی اسرای ایرانی اردوگاه، معرفی برخی از چهرههای شاخص و معروف اردوگاه، شهدا و متوفیان اردوگاه، تقویم اردوگاهی، آلبوم اردوگاهی و فهرست محققان،کارشناسان و منابع اردوگاه 6ب رمادی را مورد بررسی قرار میدهد.
2. زمان دربرگيرنده كتاب: 21/4/1367تأسیس ـ 3/6/1369 انحلال اردوگاه
3. همکاران تحقیق: عزیزی، آیدا ـ امانی، سهیلا ـ علیان، زینب
4. آزادگانی که از مطالب و یا مصاحبههای آنها در تألیف این کتاب استفاده شده است:
آقا عربی، مهدی ـ ابوطالبی، غلامرضا ـ احمدی، مسلم ـ اخلاقی، محمد ـ اسدالله، علی ـ اسعدنیا، محسن ـ اشرفی، حسین ـ اعلائی، فرهاد ـ انجیدانی، حسن ـ ابراهیمی، علیاصغر ـ اکرامی، ابوالقاسم ـ بابا احمدی، رضا ـ بخشیپور، محمدمهدی ـ بلیغیخسروشاهی، موسی ـ پورمند، شهرام ـ پیری، مولود ـ تارتار، علیاکبر ـ تفکری، غلامعلی ـ تیموریان، اصغر ـ جابری، مهدی ـ جاور، حسن ـ جواهری، آرش ـ جوهریمیاب، بهروز ـ حاجمحمدحسینی، بهرام ـ حبیبزادهمیلانی، ناصر ـ حسینیچرمینی، علیاکبر ـ خانزاده، مهران ـ خانلرخانی، علیرضا ـ خوشبخت، سعید ـ دارابی، علیاصغر ـ دهقان، محمد ـ دهقانی، محمدجواد ـ دولتخواه، احمد ـ رجبپورسنگری، حسین ـ زارع، عباس ـ زرنگجعفرآبادی، علیحسن ـ سرمدی، علی ـ سلیمینبی، امیر ـ سماروک، قاسم ـ سیاح، جواد ـ سیدزاده، سیدمصطفی ـ شاطریمحمدی، احمد ـ شاهین، عبدالحسین ـ طاهری، حسین ـ ظفر، رضا ـ فقانی وسطیکلائی، حافظ ـ فلاحی، نورمحمد ـ قبادی، امیر ـ قندی، جواد ـ محمدی، پرویز ـ مسکار، مجتبی ـ مرتضوی، سیدمحمود ـ مظفری، علیاکبر ـ ملکی، رمضان ـ منافی قرهورن، علیحسین ـ منتظری، ابوالفضل ـ نیکپور، ناصر ـ وزیری، غلامرضا ـ هزاوه، مسعود
«مروری اجمالی بر تاریخچه اردوگاه 6ب رمادی»
اردوگاههای نگهداری اسرا ابتدا براساس نام شهری که در آن قرار گرفته بودند و سپس به ترتیب تاریخ تأسیس نامگذاری میشدند. باتوجه به اینکه اردوگاه رمادی 1 [اردوگاه 6 الف رمادی] در روزهای آغازین جنگ در مهرماه 1359 تأسیس شد، رمادی 1 نام گرفت. پس از گذشت چند سال و افزایش تعداد اسرا در اردوگاهها، کمیته بینالمللی صلیبسرخ نامگذاری اردوگاهها را از شهر موصل که اردوگاههای قدیمیتری داشت، آغاز کرد. پس از نامگذاری چهار اردوگاه شهر موصل و تنها اردوگاه شهر تکریت، اردوگاه رمادی 1 از سوی صلیبسرخ، اردوگاه 6 نام گرفت. این اردوگاه ظرفیت حدود 700 نفر را داشت، اما باتوجه به تعداد زیاد اسرا، بعثیها در تیرماه 1367بیش از 2000 نفر از اسرای ایرانی را به این اردوگاه منتقل کردند و بهطور میانگین در هر قاطع حدود 700 نفر اسیر جای دادند. اسرای این اردوگاه بیشتر از بین نیروهای ارتش و تعدادی از نیروهای ژاندارمری بودند. ارشد کل ایرانی اردوگاه امیر قبادی و سروان علی فرمانده بعثی این اردوگاه بود. نمایندگان کمیته بینالمللی صلیبسرخ، برای اولینبار در شهریورماه 1367 از این اردوگاه بازدید کردند. یکی از اتفاقات مهم اردوگاه 6 ب رمادی، ورود «ابریشمچی» از سران منافقین در اواخر خردادماه 1368 به این اردوگاه بود. اسرای قدیمی برای اینکه مانع جذب اسرای اردوگاه 6 ب رمادی به منافقین شوند با اسرا صحبت کردند و آنها را از وعدههای دروغین مجاهدین آگاه کردند. بدینترتیب چند تن از اسرا هنگام سخنرانی ابریشمچی، بلندگوهای اردوگاه را از جا کندند و تعدادی از اسرا نیز شروع به شعار دادن علیه منافقین کردند. بعثیها که با شورش اسرا مواجه شده بودند، اطراف اردوگاه را محاصره کرده و چند دستگاه نفربر، مجهز به تیربار مقابل قاطعها صفآرایی کردند. فرمانده اردوگاه به اسرا اعلام کرد که متوجه نفرت آنها از منافقین شده است. در نهایت اعتراض اسرا، مانع سخنرانی ابریشمچی در اردوگاه شد. از دیگر وقایع مهم اردوگاه 6 ب رمادی، اعتصاب غذای اسرا در سال 1368 بود؛ زیرا بعثیها کمتر از میزان تعیین شده کنوانسیون ژنو به اسرا غذا میدادند. در پی این اعتصاب، حجتالاسلاموالمسلمین سیدعلیاکبر ابوترابیفرد برای اسرای این اردوگاه نامه نوشت و خواستار پایان اعتصاب شد و اسرا که اعتراض خود را به گوش بعثیها رسانده بودند، به اعتصاب خاتمه دادند و این عمل آنها منجر به بهبود نسبی وضعیت غذایی اردوگاه شد. اسرای اردوگاه 6 ب رمادی در تاریخ 6/6/1369 از این اردوگاه آزاد و تبادل شده و به میهن بازگردانده شدند.