الف) اطلاعات شناسنامهاي:
عنوان كتاب: فرهنگنامه اسارت و آزادگان، جلد 15
عنوان فرعي: اسلام و اسارت II منابع روایی (دفتردوم)
مؤلف: دهنمکی، مسعود
محل نشر: تهران
سرپرست گروه تحقیق: ترابی، محسن
حروفچینی: رستمینخعی، فاطمه
صفحهآرايي: رستمینخعی، فاطمه
ناظر اجرايي: شیروانی، علیاکبر
نمونهخوان: ترابی، محسن ـ حقگو، فاطمه ـ رستمینخعی، طیبه
طراح جلد: هاشمزاده، سیدمیثم
تعداد صفحات: 1473
نوبت چاپ: اول
قطع: وزیری
ب) منابع و مأخذ مورد بهرهبرداري در تهيه كتاب:
ـ نوع كتاب براساس عنوان و موضوع 1. تحقيقي و پژوهشي ¡ 2. خاطرات □ 3. رمان □ 4. ساير □
ـ روش استفاده از منابع 1. اسنادي ¡ 2. كتابخانهاي ¡ 3. اسناد شفاهي □
ج) اطلاعات محتوايي كتاب:
1. مندرجات كتاب:
این کتاب در 1421 صفحه شامل احادیث مربوط به اسارت میباشد.
2. زمان دربرگيرنده كتاب: ـ
3. سایر توضیحات ضروری (در صورت نیاز): ـ
مقدمهای بر کتاب متون منابع روایی از مجموعه کتب اسلام و اسارت
هدف از خلقت انسان كمال نهایي او؛ يعني تقرب به ذات الهي است و قرآنكريم مأخذ و وسيله وصول به چنين قربي است. كتابي عميق و ژرف كه علم به بطن آن و آگاهي از درونمايه معارف آن براي همگان ميسر و ممكن نيست.
«انه لقرآن كريم فيكتاب مكنون لا يمسه الا المطهرون». (واقعه 79-77)
«آن قرآني است محترم كه در كتابي نهفته است،كتابي كه جز افراد مطهركسي آن را لمس نتواندكرد».
اين كتاب الهي و منبع معارف حقه نامتناهي، در برگيرنده اصولي است كه تسري آن به حوزههاي مختلف حيات آدمي، نيازمند تفسير و شرحي اصيل از ناحيه آگاهان به حقایق آيات الهي ميباشد. اين آگاهان جداي از تبيين اين معارف، الگویي براي عمل بد آنها براي ممانعت از در غلطيدن رهروان به بدعتها، كجرويها، تندرويها و تأويلهاي ناصحيح ميباشند و از همين روست كه خداوند حضرات معصومين(ع) را بر اين امر برگزيدند.
«يا ايها الذين ءامنوا اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولي الامر منكم فان تنازعتم في شيء فردوه الي الله و الرسول انكنتم تؤمنون بالله و اليوم الاخر ذلك خير و احسن تأويلا». (نساء آیه 59)
«ايكسانيكه ايمان آوردهايد، از خدا اطاعت نماييد و از رسول و صاحبان امر اطاعتكنيد، اگر در موضوعي نزاع داشتيد به خدا و رسول مراجعه كنيد، اگر به خدا و روز جزا ايمان داريد، اينكار براي شما خوب است و عواقب نيكویي در بر دارد».
خداوند بهوسيله ايشان دينش را روشن و چشمههاي دانش الهي را ساري و جاري ساخت.
(ینابع الموده، ص26)
امام صادق (ع) ميفرمايند:
«ما نگهدار علوم الهي و بيانكننده دستورات او هستيم، ما قومي هستيم معصومكه خدا اطاعت ما را بر مردم واجب نموده و از نافرماني ما نهيكرده است. ما بر اهل زمين و آسمان حجت بالغه هستيم».
(کافی، ج 1، ص 269)
و از پيوند اين دو؛ يعنيكتاب خدا و سنت نبوي و معصومين(ع) حجتي قاطع در رفع اختلاف و تبيين مسيركمال اليالله پديد آمده كه چراغ راه و ريسمان تمسك اهل حق باشد. مجموعه حاضر تحقيق و تتبعي است در منابع روایی با محوريت موضوع «اسير در اسلام».
در اين مجموعه سعي شده است تنها از منابعي كه از حيث سلسله سند و راوي مورد وثوق است استفادهگردد.
روايات آمده در اين مجموعه نیز بر دو قسمند: نخست آن دسته از احاديثيكه حضرات معصومين در قالب سيره و روش و منش خويش حقوق اسرا را تبيين، اجرا و متذكر گرديدهاند و دسته دوم، آيات و رواياتي استكه حول اتفاقات و وقايع جنگ و اسارت اهلحرب بيان، تنظيم و گردآوري شده است. در اين مجموعه، احاديث بر مبناي نام منابع و فهرست روايات آمده در منابع اصلي ذكر شده كه اميدواريم اين منبع منحصربهفرد مورد استفاده و توجه محققان و انديشمندان گرامي قرار گيرد.