جلد 48 اردوگاه 8 رمادی «عنبر» 1
الف) اطلاعات شناسنامه‌اي:
عنوان كتاب: فرهنگنامه اسارت و آزادگان، جلد 48
عنوان فرعي: اردوگاه 8 رمادی «عنبر» I (دفتر اول)
مؤلف: ده‌نمکی، مسعود
محل نشر: تهران
حروف‌چینی: حنفی، فریناز ـ نیک‌نژاد، طاهره ـ کریمی، فاطمه ـ سابقی، سمیرا
صفحه‌آرايي: حنفی، فریناز
ناظر اجرايي: شیروانی، علی‌اکبر
نمونه‌خوان: اخوان، فاطمه
طراح جلد: هاشم‌زاده، سیدمیثم
تعداد صفحات: 968
نوبت چاپ: اول
قطع: وزیری
ب) منابع و مأخذ مورد بهره‌برداري در تهيه كتاب:
ـ نوع كتاب براساس عنوان و موضوع 1. تحقيقي و پژوهشي ¡ 2. خاطرات ¡ 3. رمان □ 4. ساير □
ـ روش استفاده از منابع 1. اسنادي ¡ 2. كتابخانه‌اي □ 3. اسناد شفاهي ¡
ج) اطلاعات محتوايي كتاب:
1. مندرجات كتاب:
این کتاب در 960 صفحه4، فصل اول اردوگاه 8 رمادی (عنبر) با نام‌های تاریخچه اردوگاه، بررسی ترکیب جمعیتی اسرای اردوگاه، بررسی ساختار فیزیکی و شرایط اقلیمی اردوگاه، بررسی روند از اسارت تا اردوگاه را مورد بررسی قرار می‌دهد و ادامه مطالب مربوط به اردوگاه در جلدهای 49، 50 و 51 بررسی شده است.
2. زمان دربرگيرنده كتاب: 17/6/1360 تأسیس ـ 1/6/1369 انحلال اردوگاه
3. همکاران تحقیق: امانی، سهیلا ـ انتظام، بهاره
4. آزادگانی که از مطالب و یا مصاحبه‌های آنها در تألیف این کتاب استفاده شده است:
آباد، معصومه ـ آ، ناصر ـ آقایی، امیرحسین ـ ابوتراب‌زاده، سیداحمد ـ ابوطالب‌زاده، بهروز ـ احمدی، علیرضا ـ احمدی، علی ـ احمدنژاد، داوود ـ احمدی‌چقاسعیدی، محمدرضا ـ ازهاری، هوشنگ ـ اسدی، سواد ـ اصل‌روستا، علی‌اصغر ـ اصغرپور، بهمن ـ اکبری‌خان‌‌اپشتانی، مصطفی ـ امیری، محمد ـ امیری، احمد ـ امیرعلی‌اکبری، ابوالقاسم ـ احرامیان، محمد ـ ابراهیمی، عباس ـ ایجادی، ابراهیم ـ استادابراهیم، جواد ـ بازسفیدپی، حاج‌ابراهیم ـ بختیاریان، امیرپرویز ـ بخشی، محسن ـ بخشی‌زاده، علی ـ برهانی، علی‌اکبر ـ بصیری، مسعود ـ بطحایی، سیداکبر ـ بنی‌هاشمی، سیدحبیب ـ بهرامی، شمسی ـ بیگ‌محمدی، مجتبی ـ پارسا، علیرضا ـ پورقناد، علیرضا ـ پویانفر، سیدجواد ـ پیراسته، نصرالله ـ تاجزاد، سیدحسین ـ جلادتی، محمدصادق ـ حاتمی‌پور، محمدمهدی ـ حسن، حسین ـ حسنعلی، سیدکریم ـ حسن‌کافی، محمد ـ حسینی‌پور، محمدرضا ـ حمیدی، محمود ـ حمیدیان‌شیرازی، کریم ـ خاموشی، سیدحسن ـ خاکباز، حسن ـ خلخالی، سالار ـ درویشی‌شیخ‌آبادی، قاسمعلی ـ دانشور، عیسی ـ ذاکری، غلامعباس ـ رجبعلی‌زاده، صفرعلی ـ رحیمی، محسن ـ رشیدی، عبدالمطلب ـ رضایی، مرتضی ـ رضوانی، اسدالله ـ زاده‌نخعی‌راوی، ماشاءالله ـ زرگر، محمد ـ زهرایی، سیدجمال ـ سرآبادانی، عباس ـ سعادتی، سیدعلی ـ سلیمی، کاظم ـ شاه‌علی، غلامرضا ـ شایان، مجید ـ ش، حسین ـ شهبازی، شهاب‌الدین ـ شریعتی، امیرعباس ـ شمیرانی، جواد ـ شوخ‌چشم، اکبر ـ صابر، علی ـ صبور، جابر ـ صبوری‌نژاد، محمد ـ صدیقی، محمدرضا ـ ظریفی‌نیا، محسن ـ طایفه‌نوروز، حمید ـ طحانیان، مهدی ـ طرح‌نو، یعقوب ـ طهماسبی، سیف‌الله ـ عظیمی‌راد، هادی ـ عکسی، ابراهیم ـ علیزاده‌قره‌شیران، صادق‌علی ـ عمادی، رضا ـ غفاری، حسین ـ فرح‌بخش‌فرد، اکبر ـ فرجی‌داور، بهروزـ فیصلی، محمد ـ قاسم‌بلند، رضا ـ قاسمی، احمد ـ قدمی، حسن ـ قیطانی، علی ـ کارگر، عبدالمجید ـ کرمی، حسین ـ کرمی‌زاده ـ عبدالعظیم ـ ماهورزاده، محمدعلی ـ محسنی‌راد، سعید ـ محمدی، حسن ـ محمدی، اسماعیل ـ مسعودی، اکبر ـ محمدحسینی، اکبر ـ مرادی، مجید ـ مدارایی، غلامعباس ـ مطیعیان، مجید ـ معصومی، جواد ـ منصوریان، حسین ـ موسوی، سیدکمال ـ موسوی، سیدمحمدحسین ـ مهدیزاده، محمد ـ میرزاکاشی، حمید ـ میرسید، سیدحسن ـ نادری، محمد ـ ناهیدی، فاطمه ـ نبوی، سیدمرتضی ـ نصرتی، حبیب ـ نیک‌پور، خلیل ـ وکیلی، طیب ـ هانی، مهدی ـ هاشمی، سیداحمد ـ یگانه‌فرد، عباس.
«مروری اجمالی بر تاریخچه اردوگاه 8 رمادی» «عنبر»
اردوگاه8 رمادی(عنبر)، دومین اردوگاه تأسیس شده در شهر رمادی واقع در استان الانبار عراق و سومین اردوگاه تأسیس شده برای اسرای ایرانی در عراق است. این اردوگاه بعد از اردوگاه 6 الف رمادی، در تاریخ 17/6/1360 با ورود تعدادی از افسران که حدود یک‌سال پیش به اسارت نیروهای بعثی درآمده بودند، تأسیس شد. نیروهای بعثی اردوگاه 6 الف رمادی را باتوجه به این‌که در شهر رمادی قرار داشت، اردوگاه رمادی خواندند. پس از تأسیس اردوگاه 8 رمادی برای تفکیک این اردوگاه، از اردوگاه 6 نام آن را انبار نامیدند، اما به علت اشتباه در تلفظ انگلیسی این کلمه، در بین اسرا به «عنبر» مشهور شد. پس از بازدید نمایندگان کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ از اردوگاه‌ها و نام‌گذاری اردوگاه‌ها، این اردوگاه شماره 8 نام‌گذاری شد. در همان روزهای آغازین ورود اسرا به این اردوگاه، نیروهای بعثی برای هماهنگی و نظارت بر امور اسرا، شخصی را به عنوان ارشد تعیین کردند که از ارشدان اردوگاه می‌توان عیسی دانشورقربانی، داوود مهرآرا، یدالله کاشانی، بهمن. ت، ایران‌منش. الف، حسین . ش، رضا عمادی، علی حاجیلو، اکبر مسعودی، علیرضا پورقناد، اسماعیل محمدی و بهمن تقوی را نام برد. از فرماندهان بعثی اردوگاه نیز می‌توان به سرگرد یعقوب محمدعلی، سرگرد ناجی‌ابراهیم عبدالله، سرگرد محمد احمد عوید، سرگرد صبحی فاضل طائف و سرگرد مفید خمیس علی اشاره کرد. از وقایع مهم این اردوگاه عزاداری اسرای خانم و در پی آن دیگر اسرا، در ماه محرم بود که به «شورش» محرم شهرت یافت و ضرب‌وشتم و شکنجه آنها را در پی داشت. واقعه مهم دیگری که در تاریخ 4/11/1362 در این اردوگاه به‌وقوع پیوست، ورود تعدادی از خبرنگاران رادیو و تلویزیون عراق جهت تهیه و ساخت فیلم تبلیغاتی از اسرا بود که شورش اسرا را در پی داشت و موجب شد نیروهای بعثی اسرای قاطع معترض (قاطع 2) را به مدت دو روز در آسایشگاه‌های خویش محبوس کنند و به دنبال آن، اسرای سایر آسایشگاه‌ها نیز اعتصاب کردند و این اعتصاب فراگیر، پس از چند روز با آمدن مقامات بعثی و صحبت با اسرا خاتمه یافت. در دی‌ماه 1363 نیز نمایندگان کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ به دنبال شایعه قتل عام اسرای عراق در گرگان و به منظور اطلاع از چگونگی رسیدگی به اسرا در ایران و عراق و مقایسه عملکرد دو کشور وارد این اردوگاه شدند و اسرای فعال این اردوگاه نیز برای آگاهی آنها از شرایط نابسامان اردوگاه گزارشی به زبان فارسی، انگلیسی و فرانسوی تهیه کردند و با وجود محدودیت‌هایی که نیروهای بعثی هنگام مواجهه اسرا با گروه بازدیدکننده در نظر گرفته بودند، این اطلاعات را به‌دست گروه مسئول رساندند. به این ترتیب با اقداماتی که از سوی نمایندگان سازمان ملل انجام شد، پس از آن شدت عمل بعثی‌ها نسبت به اسرا کاهش یافت و بهبودی نسبی در شرایط اردوگاه پدید آمد. در نهایت مدتی پس از اعلام خبر تبادل اسرا، اسرای این اردوگاه در تاریخ 1/6/1369 تبادل شدند و این اردوگاه به‌طور رسمی منحل شد.