جلد ۵۲ اردوگاه ۹ الف رمادی «بدری‌ها»
الف) اطلاعات شناسنامه‌ای:
عنوان کتاب: فرهنگنامه اسارت و آزادگان، جلد ۵۲
عنوان فرعی: اردوگاه ۹ الف رمادی «بدری‌ها»
مؤلف: ده‌نمکی، مسعود
محل نشر: تهران
حروف‌چینی: حنفی، فریناز ـ نیک‌نژاد، طاهره ـ کریمی، فاطمه ـ ایلانلو، ندا ـ رستمی، سپیده ـ مخانیک‌بابایی، افسانه ـ مهرنام، سحر ـ رستمی، مریم
صفحه‌آرایی: رستمی، مریم
ناظر اجرایی: شیروانی، علی‌اکبر
نمونه‌خوان: اخوان، فاطمه ـ حقیری، لیلا ـ ملکی، لیلا ـ شریف‌خضری، فهیمه ـ حقگو، فاطمه ـ ربی، اکرم
طراح جلد: هاشم‌زاده، سیدمیثم
تعداد صفحات: ۱۳۲۲
نوبت چاپ: اول
قطع: وزیری
ب) منابع و مأخذ مورد بهره‌برداری در تهیه کتاب:
ـ نوع کتاب براساس عنوان و موضوع ۱٫ تحقیقی و پژوهشی ¡ ۲٫ خاطرات ¡ ۳٫ رمان □ ۴٫ سایر □
ـ روش استفاده از منابع ۱٫ اسنادی ¡ ۲٫ کتابخانه‌ای □ ۳٫ اسناد شفاهی ¡
ج) اطلاعات محتوایی کتاب:
۱٫ مندرجات کتاب:
این کتاب در ۱۲۹۶ صفحه، فصل‌های تاریخچه اردوگاه، بررسی ساختار ترکیب اسرای اردوگاه، بررسی ساختار فیزیکی و شرایط اقلیمی اردوگاه، بررسی روند از اسارت تا اردوگاه، مجموعه گزارش‌های صلیب‌سرخ، تشکیلات فرماندهی بعثی اردوگاه، تشکیلات فرماندهی اسرای ایرانی اردوگاه، معرفی برخی از چهره‌های شاخص و معروف اردوگاه، شهدا و متوفیان اردوگاه، تقویم اردوگاهی، آلبوم اردوگاهی و فهرست محققان، کارشناسان و منابع اردوگاه را از اردوگاه ۹ الف رمادی را مورد بررسی قرار می‌دهد
۲٫ زمان دربرگیرنده کتاب: ۲۷/۱۲/۱۳۶۳ تأسیس ـ ۲/۱۳۶۵ انحلال اردوگاه
۳٫ همکاران تحقیق: محمدی، زهره ـ ژاله‌کریمیان، فهیمه ـ سابقی، سمیرا
۴٫ آزادگانی که از مطالب و یا مصاحبه‌های آنها در تألیف این کتاب استفاده شده است:
ابراهیمی‌نسب، محمد ـ اتابکی، علی ـ احرامیان، محمد ـ امام‌وردی، رجبعلی ـ پوروزیری، مهدی ـ تاجیک، غلامرضا ـ ثروتی، جانشین ـ جهانبخش، محمود ـ حیدری، سید ـ خوب‌نژاد، فریبرز ـ دولتخواه، احمد ـ سیدین، سیداحمد ـ شاهین، عبدالحسین ـ شریعتی، امیرعباس ـ شمس، علیرضا ـ شیرزادخانی، مرتضی ـ صابری‌فرد(لیلی)، مصطفی ـ صادقیان، علی‌محمد ـ صفرزاده، عیسی ـ صولت‌پور، شکرالله ـ طاهری، علی ـ عزت‌زاده، هوشنگ ـ عشقی، حسن ـ فروغی(کاوسوار)، سهراب ـ فقانی وسطی کلائی، حافظ ـ قندی، جواد ـ کائینی، محمدرضا ـ کاظمی‌تربقان، سیدمحمدرضا – کریمی، ناصر ـ کریمی، محمدحسین ـ کمیلی، غلامحسین ـ کیانیا، محمدرضا ـ لیلی، مصطفی ـ مال‌امیر(امیری)، کرمعلی(علی) ـ مددی، خداداد ـ مستفید، بیژن ـ مسکار، مجتبی ـ معصوم، حبیب‌الله ـ منصوریان، حسین ـ مهرورز، بهمن ـ میرعلی‌مرتضایی، سیدمحمد ـ نواب، داوود ـ نوریان، محمدرضا ـ نوری‌نیا، محمدحسن ـ هاشمی، سیداحمد ـ یازع، عبدالحسین
«مروری اجمالی بر تاریخچه اردوگاه ۹ الف رمادی»
اردوگاه ۹ رمادی، در چهار مقطع مختلف زمانی با ورود چند گروه از اسرای جدید ایرانی تأسیس و با خروج و انتقال آنها به اردوگاهی دیگر در هر مقطع تخلیه شده است که به منظور سهولت در تحقیق و بررسی مسائل مربوط به هر مقطع، این اردوگاه به چهار بخش تقسیم شده است: مقطع اول ۹ الف، مقطع دوم ۹ب، مقطع سوم ۹ج و مقطع چهارم ۹ د که در این بخش به بررسی مقطع ۹ الف می‌پردازیم.
این اردوگاه یکی از اردوگاه‌های اسرای ایرانی در عراق بود که در شهر رمادی قرار داشت و پیش از ورود اسرا، به عنوان یک پادگان نظامی مورد استفاده بعثی‌ها قرار می‌گرفت. پیش از تأسیس آن، دو اردوگاه دیگر در این شهر و این پادگان، به نام‌های رمادی ۱ [اردوگاه ۶ الف رمادی] و رمادی ۲ [اردوگاه ۷ رمادی «بین‌القفسین»] وجود داشت و این اردوگاه نیز از سوی بعثی‌ها به عنوان رمادی ۳ خوانده شد. بعد از گذشت چند سال و افزایش تعداد اسرای اردوگاه‌ها در شهرهای مختلف عراق، کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ اقدام به نام‌گذاری اردوگاه‌ها کرد و این نام‌گذاری از اردوگاه‌های شهر موصل آغاز شد. پس از نام‌گذاری چهار اردوگاه شهر موصل و تنها اردوگاه شهر تکریت، نام‌گذاری در شهر رمادی ادامه یافت و پس از نام‌گذاری ۲ اردوگاه ذکر شده و اردوگاه ۸ رمادی (عنبر)، این اردوگاه از سوی صلیب‌سرخ اردوگاه ۹ نام گرفت و در تاریخ ۲۷/۱۲/۱۳۶۳ با ورود اسرای عملیات بدر و اسکان آنها در قاطع ۱، تأسیس شد. قاطع ۲ این اردوگاه نیز در مردادماه ۱۳۶۴ با ورود اسرای عملیات قادر ۱، تأسیس شد و پس از آن اسرای عملیات‌های عاشورا و قادر ۲ نیز به قاطع ۲ این اردوگاه منتقل شدند. بعثی‌ها در بهمن‌ماه ۱۳۶۴ اسرای گشت و شناسایی عملیات والفجر ۸ (فاو) را که تعداد آنها به ۲۵ تن می‌رسید، به قاطع ۳ این اردوگاه که پیش از آن خالی از سکنه بود، منتقل کردند و در آسایشگاه ۱ این قاطع جای دادند. بدین‌ترتیب تنها یک آسایشگاه از این قاطع به عنوان محل نگهداری اسرا درنظر گرفته شد که این افراد نیز در واپسین روزهای سال ۱۳۶۴ به قاطع ۲ اردوگاه منتقل شدند و تا زمان انحلال اردوگاه، اسیر دیگری در قاطع ۳ حضور نداشت. از ارشدان قاطع ۱ این اردوگاه می‌توان، رجبعلی امام‌وردی، علی. س و علی‌محمد علیرضایی‌پشت‌پری و از ارشدان قاطع ۲ نیز می‌توان محمود محبی و بیژن مستفید را نام برد.
سرگرد مشرف عزیز حسین، سرگرد صبحی فاضل طائف، سرگرد عبدالحسین کریم و سرگرد مفید خمیس علی به‌عنوان فرماندهان بعثی به ترتیب در این اردوگاه فعالیت کردند.
مهمترین واقعه این اردوگاه، اعتصاب غذای همزمان اسرای قاطع ۱، قاطع ۲ و قاطع ۳ در تاریخ ۱۸/۱۱/۱۳۶۴ بود که از جمله علل این اعتصاب؛ اعتراض به عملکرد علی. س در آشپزخانه اردوگاه، کیفیت بد غذا، اعتراض به نصب بلندگو و پخش ترانه‌های مبتذل، وضعیت نامناسب درمان و بهداشت و… بود که به مرور زمان برای اسرا اتفاق افتاده بود و سرانجام سبب اعتصاب آنها شد. اعتصاب در قاطع ۱، ۵ روز به طول انجامید و در نتیجه با مشورت ارشدان و رهبران اعتصاب شکسته شد، اما در قاطع ۲، ۳ روز به‌طول انجامید و بعثی‌ها با ضرب‌وشتم، اسرا را وادار به غذا خوردن و شکستن اعتصاب کردند. اسرای قاطع ۳ نیز، پس از ۲ روز با اجبار بعثی‌ها مجبور به شکستن اعتصاب خود شدند. سرانجام در اردیبهشت‌ماه ۱۳۶۵، بعثی‌ها به منظور از بین بردن سازماندهی و اتحادی که بین اسرای این اردوگاه به‌وجود آمده بود، ۴۵۰ ـ ۴۰۰ تن از اسرا را به اردوگاه ۷ رمادی (بین‌القفسین) و ۴۵ ـ ۴۰ تن را نیز به اردوگاه ۸ رمادی (عنبر) منتقل کردند و بدین‌ترتیب اردوگاه ۹ الف رمادی منحل شد.